Onderneming en Recht - UL - Oefententamen gedeelte Bedrijfswetenschappen herfst 2010

Vragen

Tom en Bertha van Veen hebben beiden een drukke baan. Om aan de sleur van hun werk te ontsnappen hebben zij besloten om een internetwinkel te beginnen in fietsartikelen op 1 januari 2010. Tom is goed in ICT; hij is al maanden bezig een website op te bouwen waarin de artikelen en de prijzen zijn opgenomen. Hij heeft onderhandeld met verschillende leveranciers. Deze zijn alleen bereid te leveren indien hij een winkelschap heeft waarin (een deel van) de artikelen kunnen worden uitgestald. Tom heeft een vriend die een ijzerwinkel exploiteert; deze is bereid hem een gedeelte van de winkel te verhuren voor € 6.000 per jaar, maandelijks bij vooruitbetaling (€ 500) te voldoen op de eerste van elke maand. Hij kan deze ruimte tevens gebruiken als opslagplaats. Het liefst bestelt hij nadat hij een order heeft ontvangen zodat hij geen voorraad hoeft aan te houden. Sommige leveranciers leveren echter in vooraf bepaalde minimum aantallen. Vanuit de winkel vindt naast de ontvangst van de leverancier ook de verzending plaats naar de klant. Hiervoor is een contract afgesloten met TNT. Zij brengt per pakket – afhankelijk van het gewicht - een prijs in rekening. Klanten betalen via Ideal; dit bedrag wordt op de bankrekening van de onderneming gestort. De kosten hiervan bedragen ½% van de omzet. Kasgeld houdt de onderneming niet aan; alle uitgaven en ontvangsten lopen via de bank.

Op 1 januari storten Tom en Bertha € 20.000 op de rekening van de Bank. Tevens brengen zij de computer ter waarde van € 5.000 in die geleidelijk wordt afgeschreven. Het benodigde bedrag voor de verbouwing in de winkel (€ 15.000) hebben zij geheel geleend van de bank; af te lossen in 10 jaarlijkse termijnen, rente 5%. Eerste aflossing- en rentebetaling vinden plaats op 31 december 2010. Ook de verbouwing wordt geleidelijk afgeschreven. De huur van het winkelpand wordt bij oprichting vooruitbetaald uit het door Tom en Bertha gestorte bedrag. Zij willen hun risico beperken en kiezen een BV als ondernemingsvorm. Het maatschappelijk kapitaal wordt bepaald op 100.000 aandelen van nominaal € 1.

Vraag 1

Stel de beginbalans op (per 1 januari 2010). (12 punten)

Gedurende het eerste jaar doen zich naast de gevolgen van de hierboven genoemde gegevens alleen de volgende financiële feiten voor:

• de telefoon- en internetkosten over 2010 bedragen € 2.200
• omzet € 74.000, de daarover bepaalde incassokosten zijn geheel betaald
• ingekocht voor € 40.000, hiervan is voor € 12.000 nog op voorraad; nog niet betaald is € 6.000
• kosten van juridisch advies bij oprichting van de vennootschap € 2.000. Deze kosten worden niet geactiveerd.
• verzendkosten € 3.500, deze zijn geheel betaald en begrepen in de omzet.

Aan het eind van het jaar is de volgende gedeeltelijke eindbalans (per 31 december 2010) opgesteld:

Vraag 2

Vul de bovenstaande balans aan met de naar uw mening ontbrekende posten. Gebruik de ruimte eronder voor eventuele toelichting. Maak in uw antwoord tevens gebruik van de winst- en verliesrekening bij vraag 3 en het kasstroomoverzicht in vraag 4. (10 punten)

NB cursief gedrukte posten moeten worden ingevuld

Vraag 3

Stel de winst- en verliesrekening op over 2010 (9 punten).

Vraag 4

Stel het kasstroomoverzicht op over 2010 (waarin alleen de kasstromen na oprichting zijn opgenomen). (9 punten)

Vraag 5

Volgens artikel 2: 365.1a BW mogen oprichtingskosten worden geactiveerd. Waarom komt deze post veelal niet op de balans voor? Maak in uw antwoord melding van de criteria waaronder activering mogelijk is. (8 punten)

Het volgende artikel over toetreding op de Kabel komt uit het Financieele Dagblad van 26 augustus 2009.

Kabelstrijd

Toezichthouder Opta heeft les geleerd

Het klaarstomen van een markt voor concurrentie is geen gemakkelijke klus, zo merkt telecomwaakhond Opta opnieuw. Voordat de liberalisering van de telefoniemarkt helemaal was uitgekristalliseerd bleek er tien jaar verstreken. Ook ditmaal dreigt het opbreken van een monopolie, dat van de kabelbedrijven Ziggo en UPC, een tijdrovende en slopende zaak te worden. De twee hebben al publiekelijk aangegeven zich op alle mogelijke manieren te zullen verzetten tegen liberalisering. Gezien die opstelling pakt Opta beide bedrijven wel erg voorzichtig aan. Het is de toezichthouder die het recht heeft om de tarieven vast te stellen die de kabelaars aan nieuwe toetreders mogen vragen voor toegang tot hun netwerken. Het moet voor Opta een aanlokkelijke gedachte zijn om gewoon hard met de vuist op tafel te slaan, maar het laat Ziggo en UPC zelf, met een aangereikte formule, het groothandelstarief berekenen.

Dat de kabelaars nu met bijna beledigend hoge voorstellen komen is geen verrassing. De uitkomsten van een berekening zijn afhankelijk van de ingevoerde variabelen, niet van de methodiek. Potentiële nieuwe toetreders eisen echter ingrijpen van de politiek. Zij willen dat Opta de gebruikte methodiek alsnog omgooit. Niet meer terugrekenen van een retailtarief dat in de ogen van velen üBerthaupt al veel te hoog is. Maar rekenen vanaf een kostprijs waarmee de kabelaars de investeringen in hun netwerk kunnen terugverdienen. Dat is een aanpak waar het CDA wel voor voelt. Ook de VVD volgt de zaak met interesse.

Hoe verleidelijk die optie ook mag zijn, de jarenlange strijd met KPN heeft de Opta wijzer gemaakt. Het uiteindelijke tarief moet straks toch nog langs Brussel. Dat is een plaats waar de kabellobby zich meer dan thuis voelt. Ze vond er lange tijd een gewillig oor voor zijn belangen. Brussel heeft weliswaar geen vetorecht over de tariefstelling, maar kan Opta wel weer terug naar de tekentafel sturen. Beter is het dus om de partijen eerst een robbertje te laten vechten. Als de kabelaars dan alle kruit hebben verschoten, kan Opta alsnog daadkrachtig ingrijpen. Het is de enige manier om de kabellobby alle wind uit de zeilen te nemen.

In het artikel “Kabelstrijd” staat centraal de wijze waarop de kostprijs voor de toetreders moet worden bepaald.

Vraag 6

Noem drie subjectieve elementen (of problemen) die een rol spelen bij de bepaling van de kostprijs. (6 punten)

Vraag 7

Geef aan of in het artikel sprak is van opportunity costs. (8 punten)

In de Volkskrant van 20 augustus 2009 stond het artikel: “Golden Tours vraagt Faillissement aan”.

Reisbureau Golden Tours vraagt vrijdag faillissement aan, dat heeft Hein Debets, directeur van Garantiefonds Reisgelden (SGR) donderdag laten weten. De 1750 mensen die een reis geboekt hebben bij het reisbureau krijgen hun geld terug van SGR. Voor de 150 mensen die momenteel in Turkije zitten regelt het garantiefonds de terugreis. Debets dringt erop aan dat mensen geen vooruitbetalingen meer doen aan Golden Tours, “ook niet op uitdrukkelijk verzoek van de curator”.

In het artikel Golden Tours wordt verslag gedaan van een faillissementsaanvraag. Voor reizigers is dit gelukkig gedekt door de Stichting Garantiefonds Reisgelden.

Vraag 8

Uit welke post op de balans van Golden Tours blijkt het centrale probleem waarvoor de Stichting Garantiefonds in het leven is geroepen? Onder welke rubriek op de balans wordt deze post opgenomen? (8 punten)

Vraag 9

Op welke andere wijze kan worden bereikt dat de risico’s van de reizigers afnemen? (8 punten)

Het volgende artikel over Spyker is een combinatie van:

“Spyker leent geen nieuw geld” (het Financieele Dagblad van 27 maart 2010)

“Spyker, hoofdstuk 2: de tegenslag” (De Volkskrant van 29 augustus 2010).

Vraag 10

Wat wordt bedoeld met “operationeel financieren”? (8 punten)

Vraag 11

Wat wordt bedoeld met de opmerking dat een negatief eigen vermogen vooral een boekhoudkundige kwestie is (dat wil zeggen geen reële gevolgen heeft). (8 punten)

Vraag 12

Noem drie verschillende typen oorzaken die verklaren dat bij een onderneming die winst heeft gemaakt, het kas- of banksaldo is gedaald. (6 punten)

Antwoordindicatie

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Oprichtingskosten worden veelal niet geactiveerd omdat er geen concrete verwachte kasstromen ontstaan als deze bron wordt opgeofferd.

Vraag 6

• Nemen we bepaalde kosten op in de kostprijs of niet (aanloop- en ontwikkelingskosten, reclamekosten)?

• Hoe bepalen we, indien uitgaven betrekking hebben op meerdere jaren, de wijze waarop deze uitgaven aan elk jaar worden toegerekend?

• Over welk productieniveau worden de kosten uitgesmeerd?

• Moeten de kosten worden opgenomen tegen historische kostprijs of tegen actuele waarde?

• hoe verdelen we de indirecte kosten over de verschillende producten?

Vraag 7

Door vanuit de verkoopprijs te redeneren, worden de gemiste opbrengsten bij verkoop aan de uiteindelijke klant door Ziggo/UPC als kosten aangemerkt. Deze gemiste opbrengst wordt als opportunity costs aangemerkt.

Vraag 8

De post vooruit ontvangen bedragen. Deze post staat credit op de balans en representeert de kortlopende verplichting die het reisbureau heeft ten opzichte van de klanten. Maar reisbureaus kunnen dit aan andere zaken uitgeven, zodat de klant in zijn recht wordt aangetast.

Vraag 9

De eigenaar persoonlijk aansprakelijk stellen, door een hogere liquiditeit en solvabiliteit te eisen, of door geld op een geblokkeerde rekening te storten.

Vraag 10

Met operationeel financieren wordt bedoeld intern financieren door het genereren van een positieve operationele kasstroom. Spyker wil het benodigde geld niet extern financieren door de emissie van aandelenkapitaal of het aantrekken van leningen.

Vraag 11

Daarmee wordt bedoeld dat er geen betalingsgevolgen aan verbonden zijn. Het eigen vermogen is slechts het verschil tussen bezit en schuld. Als de onderneming haar schulden kan betalen, kan de onderneming blijven voortbestaan, dit wordt niet beïnvloed door de constatering dat het eigen vermogen negatief is.

Vraag 12

Een investering, een onttrekking, een aflossing of een verschil tussen uitgaven/kosten en ontvangsten/opbrengsten.