Hoorcollege week 5 Beginselen van de Democratische Rechtsstaat

Hoorcollege 

Artikel 90-94 GW --> Nederland staat open voor internationale rechtsorde 
91: verdragssluiting 
92: bevoegdheid voor wetgeving aan internationale wetgeving over te laten, als het beter is om het internationaal te doen dan kan dat 
93: heeft het effect als het is vastgelegd in internationale wet 
94: heeft internationaal wetgeving voorrang voor nationale wetgeving 

Verdragssluiting: 
19e eeuw werden tussen landen verdragen afgesloten en steeds meer betrokkenheid van volksvertegenwoordiging. En ratificeert het verdrag --> het gaat werken in eigen rechtsorde. 
1. Onderhandelen 
2. Sluiten 
3. Bekendmaking in lidstaten in Tractatenblad (art. 95 GW jo. Art. 16 Rgbv) 
4. Na bekendmaking goedkeuring (art. 91 lid 1 GW) bij wet (art. 4 Rgbv) OF stilzwijgend (art. 5 Rgbv) 
5. Ratificeren/bekrachtigen 
6. In werking treden 
7. Doorwerken (art. 93 jo. Art. 94 GW) 

Doorwerking: 
Interne werking --> Rechtstreekse werking (‘directe werking’ of een ‘ieder verbindend’ genoemd --> Voorrang 

Rechtstreekse werking = ieder verbindend 

Interne werking: 
Grenstractaan aken-arrest (NIET NODIG VOOR TENTAMEN)--> “Het is verboden om in andere dan binnen waartsche richting goederen te vervoeren” Het was niet mogelijk in Nederland om naar Duitsland te reizen met goederen, omdat Nederland een neutraal beeld wilde geven aan de wereld. Voor boeren die op de grens leefde zorgde dit voor een probleem. De koning maakte afspraak met Keizer Duitsland spraken af dat boeren met grondgebied die in NL en Duitsland lag hoefde niet alles te importeren, maar gewoon bedrijfsvoering kon doorzetten.  Maar later kwam wet dat het niet mocht om goederen te vervoeren naar Duitsland die in de wet staat. De boeren mogen zich dus beroep op de overeenkomst van koning en Keizer, want Hoge Raad zegt dat het een dubbele werking heeft --> zowel tussen de twee partijen als op de bevolking. 

Rechtstreekse werking: 
Werkt het rechtstreeks door in de Nederlandse rechtsorde. Rookverbod-arrest --> “Indoor public spaces smoke-free". WHO-verdrag. Een KB zei dat er voor kleine kroegen zonder personeel het wel mag. Werkt de norm ook werking op de kleinere kroegen. Vereisten of het ook werking heeft: 

1. Is het beoogd dat het rechtstreekse werking zou hebben 

2. Inhoud van norm--> als de norm onvoorwaardelijk en voldoende nauwkeurig is dan mag je hem ook tussen mensen onderling toepassen, dus als die concreet genoeg en toepasbaar is 

3. Als het resultaat voldoende duidelijk is 

Een ieder verbindend betekent dus dat het rechtstreeks werkt en dus synoniem. Belangrijk dat verdragspartijen daarover iets hebben bepaald, maar komt zelden voor. Als er niks over is bepaald dan is belangrijk of het resultaat onvoorwaardelijk is en concreet genoeg is om door de rechter te kunnen toepassen, toepasbare normen. Of biedt het te veel keuzevrijheid voor overheid zodat overheid nog moet bepalen wat zij ermee moet. Anders kan burger er beroep op doen. 

Je hebt een Europa van de interne markt en een Europa van mensenrechtenbescherming. 

Europa van interne markt: 

• 27 lidstaten 

• Europese Commissie 

• Hof van justitie (Luxemburg) 

• Harde beslissingen 

Europa van mensenrechtenbeschermingen: 

• 47 lidstaten (Rusland en Turkije) 

• Europese Hof van Rechten van de Mens (Strasburg) 

• Meer overtuigen, relatief minder sterk 

Europa van interne markt 

Europese Unie: 

• Europa vanuit burger --> kiezen Europese Parlement vertegenwoordiger 

• Lidstaten --> Raad van ministers 

Europese commissie bestuur 

Europese Raad wordt gevormd door regeringsleider 

Europese Raad draagt commissaris voor (Timmermans) 

Europese Raad draagt ook voorzitter van Europese Commissie voor 

Europees Parlement kandidaten van Commissie worden pas benoemd door benoeming Europees Parlement en kan ze ontslaan. 

Ontwikkeling: luistert de Europese Commissie nog wel naar Europese Raad of is Europees Parlement inmiddels zo machtig geworden dat Europese Commissie eerder bang is voor Europees Parlement 

Europese Raad geeft impulsen aan Europese Commissie en Raad van ministers (Het zou goed zijn om aan het klimaat te werken). Europese Commissie heeft politieke verantwoordelijkheid aan Europees Parlement. Ze kunnen verordeningen --> AVV en richtlijnen --> instructie om AVV te worden, krijgen. De Raad van ministers zitten aan het eind van wetgevingsproces. 

Eerst impuls van Europese Raad, Europese Commissie maakt er wat van en stuurt naar Europees Parlement. Maar als de lidstaten er wat van vinden kan de Raad van Ministers dit blokkeren.  

• Er is het subsidiariteitsbeginsel ingevoerd (als lidstaten vinden dat onderwijs geen Europese regelgeving nodig heeft) --> rode en gele kaart procedure. 

• Europese parlementariër kan de minister-president beïnvloeden 

• Of de minister laten tegen stemmen in Raad van Ministers 

Europese Unie bepaalt zelf dat zij boven nationale rechtsorde staan en dus is artikel 94 fijn maar niet per se nodig (Duitsland en Italië zijn minder open naar internationale rechtsorde) 

Het internationale recht maakt de taak van de rechter groter, door het internationale recht te verwezenlijken. De rechter zegt bijvoorbeeld tegen het bestuur dat je geen vergunning mag verlenen. Hij handhaaft dus het internationale recht.