Carlande Dienstverlening (HR 13-03-2015, NJ 2015, 241)

Casus

Op 2 februari 2010 is de commanditaire vennootschap met één beherend vennoot Carlande Dienstverlening C.V. opgericht. De bedrijfsomschrijving luidde: “het detacheren van chauffeurs binnen het beroepsgoederenvervoer over de weg”.

Op 17 augustus 2010 is de eiser tot cassatie beherend vennoot van de CV geworden.

De CV is op 15 september 2010 bij het Pensioenfonds aangemeld. Carlande heeft geen gehoor gegeven aan de verzoeken van het Pensioenfonds om opgave van haar bedrijfsgegevens om zo te kunnen vaststellen of zij wettelijk verplicht was tot aansluiting bij het Pensioenfonds en, nadat het Pensioenfonds zelf had vastgesteld dat Carlande onder de werkingssfeer van de verplichte bedrijfstakpensioenregeling viel, van (loon)gegevens van de bij haar werkzame werknemers.

Het Pensioenfonds heeft toen ambtshalve aanslagen voor de pensioenregeling opgelegd over de maanden februari 2010 t/m januari 2011 (€ 4000,– p.m.). De CV is op 12 januari 2011 opgeheven en de eiser tot cassatie is tot de opheffing beherend vennoot gebleven.

Op vordering van het Pensioenfonds heeft de kantonrechter eiser veroordeeld tot betaling van € 40.000,–. In hoger beroep stelde eiser dat hij niet aansprakelijk kon worden gehouden voor de schulden die waren ontstaan voor zijn aantreden als beherend vennoot.

HvJ

Is een toetredend beherend vennoot van een commanditaire vennootschap ook aansprakelijk voor schulden die zijn ontstaan voor zijn toetreden? De Hoge Raad beantwoordt die vraag bevestigend.

De Hoge Raad wijst er eerst op dat de vorderingen van het Pensioenfonds op de CV van rechtswege ontstonden op het moment waarop zij voldeed aan de voorwaarden voor verplichte deelneming in het bedrijfstakpensioenfonds. Eiser wordt in dit geding dan ook mede aangesproken voor schulden die zijn ontstaan voor zijn aantreden als beherend vennoot van de CV.

Uitgangspunt is dat de CV bij de toetreding van eiser is voortgezet. Beherende vennoten van een CV zijn hoofdelijk verbonden (art.19 lid 1 WvK). Artikel 18 WvK  (juncto art. 19 lid 2) bepaalt dat elk der vennoten hoofdelijk verbonden is “wegens verbindtenissen der vennootschap”. Volgens de Hoge Raad valt daarin geen beperking te lezen tot verbintenissen die zijn ontstaan nadat een vennoot is toegetreden. Verder brengt de strekking van de art. 18 en 19 lid 1 WvK volgens de Hoge Raad mee dat de hoofdelijke verbondenheid van de vennoten alle schulden betreft die ten tijde van hun toetreding tot de vennootschap bestaan, of nadien ontstaan.

Voor zover het gaat om een commanditaire vennootschap strookt deze wetsuitleg volgens de Hoge Raad met de aansprakelijkheid van stille vennoten die in strijd met art. 20 lid 2 WvK daden van beheer verrichten of werkzaam zijn in de zaken van de vennootschap (het beheersverbod). De hoofdelijke aansprakelijkheid die dan ontstaat geldt ook voor schulden die zijn ontstaan voordat de vennoot in strijd met het beheersverbod handelde .

Een toetredend vennoot moet zelf maar onderzoek doen, en daarnaast kan hij garanties van andere vennoten bedingen.

Kern

Hoofdelijke verbondenheid van een beherend vennoot van een CV is niet beperkt tot verbintenissen van de vennootschap die zijn ontstaan nadat hij als vennoot is toegetreden.