Somatische symptoom stoornis: een belangrijke verandering in de DSM-V (2013) - Artikel
Redenen voor verandering omtrent somatoforme stoornissen:
Term ‘somatoforme’ vaag en leidt tot verwarring.
Somatoforme stoornissen hadden een centraal uitgangspunt: de klachten moesten medisch onverklaarbaar zijn. Dit uitgangspunt was echter problematisch: 1. de betrouwbaarheid van de beoordeling of er sprake is van een medische verklaring voor somatische klachten is laag. 2. Bovendien wordt er een scheiding gemaakt tussen lichaam en geest; als een stoornis niet lichamelijk te verklaren is betekent dit nog niet dat het psychisch is (en omgekeerd).
3. Tot slot is het voor patiënten die echt lichamelijke klachten ervaren moeilijk te accepteren dat alles ‘in je hoofd zit’.In de DSM-IV-TR staan verschillende somatoforme stoornissen waarbij er overlap is tussen deze stoornissen. Dit is verwarrend en maakt het de clinici niet makkelijker. De vijf verschillende stoornissen worden in de nieuwe DSM samengevat tot twee stoornissen: 1. somatisch symptoom stoornis en 2. ziekte angststoornis (illness anxiety disorder). De grenzen zijn nu duidelijker.
Voor het vaststellen van een somatoforme stoornis werden er een aantal symptomen als voorwaarde gesteld (bijv. 4 pijnklachten, 2 GI symptomen, 1 seksueel symptoom en 1 pseudo-neurologisch symptoom). Deze werden door de clinici aangevinkt. Deze regels waren echter omslachtig, verwarrend en onbetrouwbaar.
De criteria voor de ongedifferentieerde somatoforme stoornis waren erg losjes waardoor een groot percentage van de bevolking in aanmerking zouden komen voor deze diagnose.
Door de problemen met de somatoforme stoornis, diagnosticeerden weinig clinici een patiënt met dergelijke stoornissen.
De veranderingen die zijn doorgevoerd in de DSM-5 hebben deze problemen geprobeerd op te lossen.
In de nieuwe DSM-5 wordt de diagnose somatisch symptoomstoornis (SSD) gesteld wanneer er aanhoudende (langer dan 6 maanden) en klinisch significante somatische klachten zijn die gepaard gaan met disproportionele of excessieve gedachten, gevoelens en gedragingen. De focust ligt niet alleen op de somatische klachten maar ook op de emoties, denken en gedrag. SSD kan in ernst beoordeeld worden als mild, matig of ernstig.
Somatische stoornissen konden eerst alleen worden gediagnosticeerd wanneer er geen medische oorzaak gevonden kon worden. Maar in de nieuwe criteria staat dat SSD ook kan worden gediagnosticeerd als er een medische oorzaak is.
Een empirische studie bij 456 Duitse psychosomatische patiënten concludeerde dat de validiteit en klinische bruikbaarheid van de DSM-5 voor de somatische symptoomstoornis beter is dan de DMS-IV somatoforme stoornissen. In een andere studie bleek dat de DSM-5 goed onderscheid kan maken tussen een stoornis en mensen die een medische behandeling nodig hebben.
Construct validiteit en descriptieve validiteit blijkt beter te zijn dan de DSM-IV.
Ook de betrouwbaarheid van de SSD bleek uit onderzoek zeer goed. Er was een goede interbeoordelaarsbetrouwbaarheid tussen verschillende clinici in het stellen van een diagnose. Voor de B-type criteria (excessieve gedachten, gevoelens en gedragingen) werd ook een goede test-hertest betrouwbaarheid gevonden. Ook de clinicus globale beoordeling van de ernst van de somatische symptomen (als mild, gemiddeld of extreem) was acceptabel. Ook was er een hoge overeenkomst tussen de beoordeling van de clinici en de patiënt over de ernst van de somatische symptomen.
Uit dergelijke veldstudies blijkt dat clinici de nieuwe SSD diagnose als een verbetering beoordelen ten opzichte van de DSM-IV in termen van gebruiksgemak. Ze beoordelen het zelfs als de meest verbeterde en bruikbare criteria ten opzichte van andere stoornissen.
De nieuwe SSD criteria leggen veel nadruk op het oordeel en beoordeling van de clinici. Er is bezorgdheid dat deze criteria leiden tot over-diagnose van SSD.
Enkele studies hebben gekeken naar aanhoudende somatische klachten in combinatie met disproportionele of excessieve gedachten, gevoelens en gedragingen. Eén studie keek naar data van een willekeurig gekozen steekproef met gezonde participanten, participanten met een ernstige medische aandoening (zoals hart- en vaatziekten) en participanten met functiestoornissen
(zoals prikkelbare darmsyndroom). Omdat zowel somatische symptomen en de B-type criteria (excessieve gedachten, gevoelens en gedragingen) nodig zijn voor een diagnose SSD, blijkt dit te leiden tot minder diagnoses dan voorheen. Somatische symptomen werden namelijk gezien bij de medische groep, maar zij voldeden niet aan de B-type criteria waardoor ze (terecht!) niet gediagnostiseerd konden worden met SSD. Van de 952 participanten noemde 6,7% zowel somatische symptomen als B-type criteria, waardoor 6.7% dus in aanmerking kwamen voor een mogelijke SSD diagnose. Deze prevalentie is hoger dat die van DSM-IV somatisatiestoornis maar veel lager dan die van ongedifferentieerde somatoforme stoornis.
Ook uit een andere studie blijkt dat patiënten met ernstige medische klachten niet automatisch voldoen aan de criteria van een SSD. Dit is omdat er sprake moet zijn van een combinatie van somatische symptomen en B -type criteria die geassocieerd zijn met een verslechterde kwaliteit van leven. Deze resultaten laten zien dat het gebruik van de nieuwe DSM-V criteria voor SSD zal niet leiden tot een over-diagnose.
Patiënten met SSD hebben last van hinderlijke, somatische symptomen in combinatie met verstoring in gedachten, gevoelens en gedragingen die leiden tot stress en aantasting van kwaliteit van hun dagelijks leven. Volgens de nieuwe criteria hoeven de klachten niet medisch onverklaarbaar te zijn (wat voorheen wel het geval was). Hiermee kan dus een diagnose SSD samen gaan met medische ziektes.
Er bestaan vele behandelingen voor onderdelen van de nieuwe SSD diagnose: somatische symptomen, gezondheid gerelateerde angst, bezorgdheid en gepieker over gezondheid, en onbehulpzaam gedrag. Hierbij kan gedacht worden aan cognitieve therapie, gedragsmatige technieken (bijv. ontspanningstechnieken, mindfullness), psychotherapie, en in sommige gevallen medicatie.
Diagnoses als somatisatiestoornis en hypochondrie zijn stigmatiserend. Volgens de auteurs komt dit omdat men denkt dat er niets mis is met dergelijke mensen en dat ze hun lijden aan zichzelf te danken hebben. SSD is geconceptualiseerd als een psychiatrische stoornis, wat verondersteld dat het lijden verder gaat dan alleen somatische symptomen. Ook de naam van de stoornis is neutraler. Er wordt dan ook verwacht dat de SSD minder stigmatiserend is dan de DSM-IV diagnoses.
Join with a free account for more service, or become a member for full access to exclusives and extra support of WorldSupporter >>
Contributions: posts
Spotlight: topics
Online access to all summaries, study notes en practice exams
- Check out: Register with JoHo WorldSupporter: starting page (EN)
- Check out: Aanmelden bij JoHo WorldSupporter - startpagina (NL)
How and why use WorldSupporter.org for your summaries and study assistance?
- For free use of many of the summaries and study aids provided or collected by your fellow students.
- For free use of many of the lecture and study group notes, exam questions and practice questions.
- For use of all exclusive summaries and study assistance for those who are member with JoHo WorldSupporter with online access
- For compiling your own materials and contributions with relevant study help
- For sharing and finding relevant and interesting summaries, documents, notes, blogs, tips, videos, discussions, activities, recipes, side jobs and more.
Using and finding summaries, notes and practice exams on JoHo WorldSupporter
There are several ways to navigate the large amount of summaries, study notes en practice exams on JoHo WorldSupporter.
- Use the summaries home pages for your study or field of study
- Use the check and search pages for summaries and study aids by field of study, subject or faculty
- Use and follow your (study) organization
- by using your own student organization as a starting point, and continuing to follow it, easily discover which study materials are relevant to you
- this option is only available through partner organizations
- Check or follow authors or other WorldSupporters
- Use the menu above each page to go to the main theme pages for summaries
- Theme pages can be found for international studies as well as Dutch studies
Do you want to share your summaries with JoHo WorldSupporter and its visitors?
- Check out: Why and how to add a WorldSupporter contributions
- JoHo members: JoHo WorldSupporter members can share content directly and have access to all content: Join JoHo and become a JoHo member
- Non-members: When you are not a member you do not have full access, but if you want to share your own content with others you can fill out the contact form
Quicklinks to fields of study for summaries and study assistance
Main summaries home pages:
- Business organization and economics - Communication and marketing -International relations and international organizations - IT, logistics and technology - Law and administration - Leisure, sports and tourism - Medicine and healthcare - Pedagogy and educational science - Psychology and behavioral sciences - Society, culture and arts - Statistics and research
- Summaries: the best textbooks summarized per field of study
- Summaries: the best scientific articles summarized per field of study
- Summaries: the best definitions, descriptions and lists of terms per field of study
- Exams: home page for exams, exam tips and study tips
Main study fields:
Business organization and economics, Communication & Marketing, Education & Pedagogic Sciences, International Relations and Politics, IT and Technology, Law & Administration, Medicine & Health Care, Nature & Environmental Sciences, Psychology and behavioral sciences, Science and academic Research, Society & Culture, Tourisme & Sports
Main study fields NL:
- Studies: Bedrijfskunde en economie, communicatie en marketing, geneeskunde en gezondheidszorg, internationale studies en betrekkingen, IT, Logistiek en technologie, maatschappij, cultuur en sociale studies, pedagogiek en onderwijskunde, rechten en bestuurskunde, statistiek, onderzoeksmethoden en SPSS
- Studie instellingen: Maatschappij: ISW in Utrecht - Pedagogiek: Groningen, Leiden , Utrecht - Psychologie: Amsterdam, Leiden, Nijmegen, Twente, Utrecht - Recht: Arresten en jurisprudentie, Groningen, Leiden
JoHo can really use your help! Check out the various student jobs here that match your studies, improve your competencies, strengthen your CV and contribute to a more tolerant world
1427 | 1 |
Add new contribution