Quelle AG/Bundesverband (HvJ EG 17-04-2008, zaak C-404/06)

Feiten

In de zomer van 2002 heeft het postorderbedrijf Quelle AG een fornuis geleverd aan een Duitse consument. Begin 2004 heeft zij vastgesteld dat het toestel een defect toonde. Aan de binnenzijde van de oven was namelijk de emaillaag losgekomen. Omdat het fornuis niet kon worden gerepareerd heeft zij het teruggestuurd naar Quelle, die het heeft vervangen door een nieuw toestel. Quelle eiste echter van de consument € 67,97 als vergoeding van de voordelen dat zij uit het gebruik van het aanvankelijk geleverde toestel had gehad. De Duitse consumentenorganisatie ‘Bundesverband’, vorderde namens de consument dat die vergoeding aan haar zou worden terugbetaald. Ook vorderde het dat Quelle AG ertoe veroordeeld moest worden om, in geval van vervanging van een defect goed, geen bedragen meer in rekening te brengen voor het gebruik van dat goed.

Het Bundesgerichtshof (BGH) had geconcludeerd dat volgens Duits verbintenissenrecht de verkoper in geval van vervanging van een niet-conform goed recht heeft op een vergoeding ter compensatie van de voordelen die de koper uit het gebruik van dat goed tot aan de vervanging ervan door een nieuw goed heeft gehaald.

Het BGH betwijfelde echter of de Duitse wet in overeenstemming was met de gemeenschapsrichtlijn 1999/44/EG betreffende garantie op consumptiegoederen. Daarom richtte het zich tot het Hof van Justitie om te vernemen of de artikelen van de richtlijn zich verzetten tegen de verplichting voor een consument om een vergoeding te betalen aan de verkoper die een niet-conform consumptiegoed heeft geleverd.

Hof van Justitie

Volgens de richtlijn is een verkoper jegens de consument aansprakelijk voor elk gebrek aan overeenstemming dat bestaat bij de levering van het goed. Als er sprake is van een gebrek dan heeft de consument het recht om van de verkoper het kosteloze herstel of vervanging van het goed te eisen behalve als dat onmogelijk of disproportioneel zou zijn.

Het Hof geeft aan dat de plicht voor de verkoper om het goed kosteloos in overeenstemming te brengen, bedoeld is om de consument te beschermen tegen het risico van financiële lasten, dat hem zonder die bescherming ervan zou kunnen weerhouden zijn rechten geldend te maken. Het kosteloos in overeenstemming brengen beantwoordt overigens aan het doel van de richtlijn, namelijk een hoog niveau van consumentenbescherming waarborgen.

Het Hof geeft aan dat de stelling onjuist is dat de richtlijn een algemeen beginsel bevat volgens welke de lidstaten in alle gevallen waarin zij dat wensen, rekening mogen houden met het gebruik dat de consument van het niet-conforme goed heeft gehad. De richtlijn geeft aan dat de wederzijdse teruggave van de ontvangen voordelen alleen geldt in het geval van ontbinding van de overeenkomst.

Het Hof oordeelt dat de verkoper, anders dan de consument die de verkoopprijs wel reeds heeft betaald, zijn contractuele verbintenis niet correct uitvoert wanneer hij een niet-conform goed levert. Hij moet daarom instaan voor de gevolgen van de slechte uitvoering van zijn verbintenis. Zijn belangen worden echter beschermd door de verjaringstermijn van twee jaar en de mogelijkheid om vervanging van het goed te weigeren ingeval deze vorm van genoegdoening buiten verhouding is doordat zij voor hem onredelijke kosten meebrengt.

Het Hof komt tot de conclusie dat de richtlijn in de weg staat aan een nationale regeling volgens welke de verkoper, in geval van levering van een niet-conform consumptiegoed, van de consument een vergoeding mag eisen voor het gebruik van het niet-conforme goed tot aan de vervanging ervan door een nieuw goed.

Kern: een consument hoeft niet aan de verkoper van een consumptiegoed met een gebrek een vergoeding te betalen voor het gebruik dat hij van dat goed heeft gehad tot aan de vervanging ervan.