Ploum/Smeets en Geelen II (HR 25-03-211, LJN BP8991)

Casus

In deze zaak was de vraag aan de orde of de eiseres tot cassatie door de verweerster in cassatie, aan wie zij een perceel grond met daarop een tankstation heeft verkocht en geleverd, aansprakelijk kan worden gehouden voor de schade die de verweerster lijdt doordat de grond verontreinigd blijkt te zijn.

Het Hof

De Hoge Raad heeft bij zijn arrest van 23 november 2007 het arrest van het hof Den Bosch vernietigd en naar het hof Arnhem terugverwezen. Dat hof heeft het vonnis van de rechtbank onder verbetering van gronden bekrachtigd.

Het hof Arnhem stelde dat de eiseres aansprakelijk was voor de schade die de verweerster had geleden doordat de grond verontreinigd bleek te zijn. Het hof oordeelde ten eerste dat het ervoor moet worden gehouden dat de eiseres tijdens de verkoop niet op de hoogte was van de bodemverontreiniging. Het oordeelde verder dat sprake was van non-conformiteit.

Het hof oordeelde verder dat de verweerster binnen bekwame tijd in de zin van art. 7:23 lid 1 BW bij de eiseres had geklaagd. Het hof stelde ook dat de eiseres zich niet met succes kon beroepen een uitsluiting van de aanspraken (art. 7:21 BW). In cassatie gaat het dan verder over de onderzoeks- en klachtplicht van de koper.

Hoge Raad

Over de onderzoeks- en klachtplicht van de koper overweegt de Hoge Raad dat deze onderzoeks- en klachtplicht niet los kunnen worden gezien van de aard van de gekochte zaak en de overige omstandigheden van het geval. Dit geldt mede gezien het feit dat daarvan afhankelijk is wat de koper kan en moet doen om een eventueel gebrek te ontdekken en aan de verkoper een melding te maken van een waarschijnlijk vastgestelde tekortkoming.

Naarmate de koper op grond van de inhoud van de koopovereenkomst en de verdere omstandigheden van het geval sterker erop mag vertrouwen dat de zaak beantwoordt aan de overeenkomst, zal van hem minder snel een (voortvarend) onderzoek mogen worden verwacht, omdat de koper in het algemeen mag afgaan op de juistheid van de hem in dit verband door de verkoper gedane mededelingen. De vereiste mate van voortvarendheid wat betreft de onderzoeksplicht van de koper hangt verder af van de ingewikkeldheid van het onderzoek.

Als de koper op eenvoudig wijze kan (laten) vaststellen of een vermoed gebrek ook echt bestaat, zal dat onderzoek niet lang mogen duren. Als deze zekerheid alleen op langdurig of kostbaar onderzoek kan worden gebaseerd, of hiervoor medewerking van derden noodzakelijk is, dan moet de koper daar de nodige tijd voor worden gegund.

Bij dit alles is in belangrijke mate mede in hoeverre de belangen van de verkoper al dan niet zijn geschaad. Als die belangen niet zijn geschaad, zal er niet spoedig voldoende reden zijn de koper een gebrek aan voortvarendheid te verwijten. In dit verband kan de ernst van de tekortkoming meebrengen dat een nalatigheid van de koper hem niet kan worden tegengeworpen. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep.

Kern

Hoe voortvarend de koper verplicht is het gekochte te onderzoeken, hangt af van de ingewikkeldheid van het onderzoek.