Cases C-181/91 and C-248/91, Bangladesh - Arrest

Cases C-181/91 and C-248/91, Bangladesh - Arrest

Feiten

I.c. verzoekt het Parlement krachtens art. 173 EEG-Verdrag om nietigverklaring van een besluit dat is genomen tijdens een zitting van de Raad om hulp aan Bangladesh te verlenen (C-181/91) en de maatregelen die de Commissie ter uitvoering van dit besluit heeft genomen (C-248/91).

Na de wervelstorm die Bangladesh verwoestte in de nacht van 29 op 30 april 1991 heeft de Commissie onmiddellijk voor 10 miljoen ECU hulp aan Bangladesh verleend en een plan voor 60 miljoen ECU speciale hulp opgesteld. Dit plan is allereerst besproken door de ministers van Financiën van de Lidstaten. Het plan van de Commissie is onderzocht door de Raad tijdens een zitting in Brussel op 13/14 mei 1991, die bijgewoond werd door de ministers van Buitenlandse zaken van de Lidstaten. Op 14 mei, tijdens een werklunch waaraan de ministers en een lid van de Commissie deelnamen, is het besluit genomen om speciale hulp van 60 miljoen ECU aan Bangladesh te verlenen overeenkomstig het plan van de Commissie. In de notulen wordt het besluit zo omschreven: “De Lidstaten, in het kader van de Raad bijeen, hebben op basis van een voorstel van de Commissie besloten in het kader van een communautaire actie speciale hulp ten bedrage van 60 miljoen ECU aan Bangladesh te verlenen. De verdeling tussen de Lid-Staten geschiedt op basis van de BNP-verdeelsleutel. Deze hulp zal deel uitmaken van de algemene actie van de Gemeenschap voor Bangladesh. De hulp wordt hetzij rechtstreeks door de Lid-Staten hetzij via een door de Commissie beheerde rekening verleend. De Commissie verzorgt de algemene coördinatie van de hulp van 60 miljoen ECU".

Hof van Justitie

In de zaak gaat het om de vraag of een besluit, dat omschreven is als een besluit van de Lidstaten in het kader van de Raad bijeen, aangevochten kan worden krachtens art. 173.

In zijn beroep tegen de Raad, verzoekt het Parlement namelijk om nietigverklaring van het besluit om voor 60 miljoen ECU speciale hulp te verlenen. Het Parlement beweert dat, hoewel het besluit in de mededeling aan de pers wordt omschreven als een besluit genomen door “de Lidstaten in het kader van de Raad bijeen", het in werkelijkheid gaat om een besluit van de Raad. Het besluit heeft budgettaire gevolgen en had moeten worden genomen volgens de procedure van artikel 203 EEG-V. Dan had het Parlement een veel grotere rol kunnen spelen.

Het Hof stelt dat het beroep tot nietigverklaring open staat m.b.t. alle door de instellingen getroffen bepalingen die beogen rechtsgevolgen teweeg te brengen. De besluiten die worden genomen door de vertegenwoordigers van de lidstaten, die niet handelen in de hoedanigheid van leden van de Raad maar in de hoedanigheid van vertegenwoordigers van hun regering, zijn niet onderworpen aan het wettigheidstoezicht van het Hof. Een besluit van de vertegenwoordigers van de Lidstaten voor humanitaire hulp aan derde landen (waar de Gemeenschap geen exclusieve bevoegdheid bezit) is dus niet een voor beroep vatbare handeling van de Gemeenschap. In dit verband is het van weinig belang dat in dit besluit wordt verwezen naar een voorstel van de Commissie.

De opneming in de begroting van de Gemeenschap van uitgaven voor hulp die wordt verleend in het kader van een gemeenschappelijk optreden en die rechtstreeks door hen wordt gefinancierd, maakt geen inbreuk op de prerogatieven van het Parlement m.b.t. de begroting, zodat het Parlement daartegen geen beroep tot nietigverklaring uit hoofde van artikel 173 EEG-Verdrag kan instellen. De bijdragen van de lidstaten aan de betrokken hulp maken namelijk geen deel uit van de ontvangsten van de Gemeenschap in de zin van artikel 199 van het Verdrag en deze uitgaven kunnen ook niet worden aangemerkt als uitgaven van de Gemeenschap. De opneming van die bedragen in de begroting van de Gemeenschap brengt dus geen wijziging van de begroting met zich mee, zodat daarvoor geen optreden van het Parlement (ex artikel 203) vereist is.