Wat houdt het aansprakelijkheidsrecht in? - Chapter 1

Dit boek gaat over het aansprakelijkheidsrecht, zoals onrechtmatige daad of andere kwalitatieve aansprakelijkheden. Voorkoming van schade is één van de hoofddoelen van het aansprakelijkheidsrecht.

Welke verbintenissen uit de wet bestaan er?

In vrijwel elk rechtsstelsel zijn rechtssubjecten verplicht om de schade die zij een ander door eigen onbehoorlijk gedrag hebben veroorzaakt te vergoeden. Zolang er echter geen bijzondere reden is om die schade op een ander af te schuiven, draagt iedereen in principe zijn eigen schade. Hierbij moet wel in het achterhoofd worden gehouden dat de wetgever soms niet de veroorzaker van de schade zelf, maar een ander opdraagt om de schade te vergoeden. Zo moeten ouders opdraaien voor schade die is veroorzaakt door hun kind.

Degene die een onrechtmatige daad pleegt of iemand anders die volgens de wet onverantwoordelijk is, is krachtens art. 6:162 civielrechtelijk verplicht om de schade te vergoeden: tussen deze persoon en degene die schade lijdt ontstaat een verbintenis, namelijk tot het betalen van schadevergoeding. In Afdeling 9 kan met de verschillende verbintenissen tot schadevergoeding vinden. Denk aan:

• De verbintenis uit zaakwaarneming (art. 6:198 – 6:202);

• Onverschuldigde betaling (art. 6:203-6:211);

• Ongerechtvaardigde verrijking (art. 6:212).

Het verschil tussen dit soort wettelijke verbintenissen en bijvoorbeeld verplichtingen die voortvloeien uit een overeenkomst, is dat het rechtsgevolg in het laatste geval beoogd is, terwijl dat er bij verbintenissen uit de wet dat niet het geval is.

In Afdeling

Wat zijn de contractuele samenwerkingsvormen? - Chapter 1

Welke verschillende samenwerkingsvormen bestaan er?

De meest voorkomende samenwerkingsvorm is de eenmanszaak: de vorm van ondernemen waarbij een natuurlijke persoon, de ondernemer, voor eigen rekening en risico een bedrijf of een beroep uitoefent. Voor de inkomstenbelasting wordt er een onderscheid gemaakt en rekening gehouden met het verschil tussen ondernemingsvermogen en privévermogen.

In het civiele recht is er sprake van één vermogen. Privécrediteuren en zaakscrediteuren hebben een gelijke positie in de verhaalsmogelijkheden (art. 3:276 en 3:277 BW). Wegens het eigen risico, dus het hoofdelijk aansprakelijk zijn van de ondernemer, kiest een groot deel van hen er voor zijn onderneming onder te brengen in een rechtspersoon. Het gevolg hiervan is dat de onderneming het risico draagt en de ondernemer niet meer persoonlijk aansprakelijk is. Een voorbeeld hiervan is de besloten vennootschap, welke zijn plek heeft gekregen in Boek 2 BW. Art. 2:25 BW stelt als uitgangspunt voorop dat Boek 2 BW dwingendrechtelijk van aard is. Het BV-recht bevat echter veel regelend recht.

Welke samenwerkingsvormen hebben rechtspersoonlijkheid?

De BV is geregeld in Boek 2 BW en personenvennootschappen zijn geregeld in Boek 7A titel 9 en in het eerste boek WvK derde titel. Het onderbrengen hiervan in Boek 7 BW zou een logische stap zijn, maar is nog niet zo eenvoudig. Personenvennootschappen zijn de maatschap, de vennootschap onder firma en de commanditaire vennootschap.

Het voorstel was om rechtspersoonlijkheid toe te kennen aan contractuele samenwerkingsvorm onder bepaalde omstandigheden. Hier waren bezwaren tegen vanuit verschillende hoeken. De institutionele opvatting is dat een contract en de rechtspersoonlijkheid elkaar uitsluiten. Daarnaast valt de rechtspersoonlijkheid niet te verenigen met een vorm van persoonlijke aansprakelijkheid van de compagnons. Op 24 december 2002 werd er een wetsvoorstel gedaan met een keuze tussen openbare vennootschap mét en zonder rechtspersoonlijkheid. Maar in september 2011 is uiteindelijk besloten door de Minister van Justitie dat het de ondernemers niet zou ondersteunen en daarmee was de kous af.

De vraag is wel of er naast Flex-BV nog behoefte is aan personenvennootschappen als rechtsvorm?

Wat zijn de Vennootschap onder firma, de Commanditaire vennootschap en de maatschap?

In het Nederlands recht is een drietal verschillende contractuele samenwerkingsvormen te onderscheiden, te weten:

• de maatschap,
• de vennootschap onder firma (VOF),
• de commanditaire vennootschap (CV).

In art. 7A:1655 BW vindt men de definitie van een maatschap, deze luidt als volgt: ‘Maatschap is