Samenvattingen van arresten en jurisprudentie: Checklists, Jobs, Projects, Skills, Study Assistance & Summaries

Wat is de opbouw van een civiel of privaatrechtelijk arrest?

1. Het geding in feitelijke instanties: de rol van partijen en beslissingen van lagere rechters in de voorgaande procedure worden hierin samengevat.
2. Het geding in cassatie: hierin wordt kort aangegeven wat er tot nu toe in de cassatieprocedure is gebeurd.
3. Beoordeling van het middel: dit gedeelte bevat de rechtsoverwegingen waarin de Hoge Raad het cassatiemiddel beoordeelt. De essentiële onderdelen van de uitspraken van de lagere rechters worden vermeld. Vervolgens komt het standpunt van de Hoge Raad over de rechtsvraag naar voren. Tot slot komt de Hoge Raad tot zijn conclusie ten aanzien van het cassatiemiddel: het middel faalt of treft doel.
4. Beslissing: hierin doet de Hoge Raad uitspraak (het dictum). De Hoge Raad verwerpt het beroep of vernietigd de bestreden uitspraak. In het laatste geval doet de Hoge Raad de zaak zelf af ten principale of verwijst de zaak naar een lagere feitenrechter. Ook de beslissing over de proceskosten is hierbij te vinden.

Wat vormt een civiel of privaatrechtelijk arrest?

Wat is een arrest?

• Een arrest is een uitspraak van een gerechtshof of de Hoge Raad in een civiele dagvaardingsprocedure of van een strafzaak.
• Ieder (Nederlands) arrest heeft een Landelijk Jurisprudentie Nummer (LJN), dit nummer is een uniek zoeknummer voor arresten.

Wat is  jurisprudentie ?

• De uitspraken van rechters zijn een belangrijke rechtsbron.
• Als de rechter een uitspraak doet, is hij gebonden aan de wet én houdt hij rekening met de uitspraken van andere rechters.
• Uitspraken die eerder door rechters zijn gedaan, heten jurisprudentie.
• Naast jurisprudentie zijn er ook nog andere bronnen van recht: wetten, gewoonten en gebruiken, de Grondwet en internationale verdragen.

Hoe worden arresten gepubliceerd?

• Jurisprudentie wordt op twee manieren gepubliceerd: ten eerste als ‘kale’ uitspraken (zonder toevoegingen, de uitspraak die u aantreft op rechtspraak.nl) of in de vorm van bewerkte uitspraken (met toevoegingen, de uitspraak in jurisprudentietijdschriften van uitgeverijen).

• Publicatie in een jurisprudentietijdschrift betekent dat de uitspraak wordt bewerkt voordat deze in het tijdschrift wordt opgenomen. In eerste instantie wordt door de redactie van het tijdschrift bepaald welke uitspraken worden opgenomen.

• Daarna worden, afhankelijk van het tijdschrift, de uitspraken voorzien van een samenvatting, trefwoorden, relevante wetsartikelen en een annotatie. Bij belangrijke uitspraken van de Hoge Raad kunnen annotaties gevonden worden. Een ervaren jurist is annotator bij een jurisprudentietijdschrift van een uitgever. Het belang van een noot is dat de feiten voorafgaande aan de uitspraak worden samengevat, de rechtsvraag wordt besproken, dat verwijzingen naar literatuur en andere uitspraken worden opgenomen en het belang van het arrest voor de rechtsontwikkeling wordt aangegeven.

• De annotator geeft in zijn commentaar het belang van het arrest aan. In een annotatie wordt er ook vak kritiek op de overwegingen van de Hoge Raad gegeven. Een uitspraak wordt meestal op de volgende manier geciteerd: HR 16 september 2011, NJ 2012, 155

Waar kan je JoHo samenvattingen van en over arresten, rechtsregels en juridische interpretaties vinden?

• De samenvattingen die JoHo al vele jaren laat schrijven bij arresten zijn tegenwoordig vrij toegankelijk te gebruiken op het JoHo platform WorldSupporter. Maak op JoHo WorldSupporter gebruik van de zoekopties per rechtsgebied of de startpagina over arresten en jurisprudentie
• Op JoHo.org kan je met name achtergronden per rechtsgebied en mogelijkheden voor werk en stage in het buitenland vinden. Gebruik hiervoor de zoekfunctie op de startpagina 'zoeken' of navigeer via de studie- en Kennisgebieden

Waar te beginnen met het lezen van een arrest van de HR?

• Het lezen van een arrest van de Hoge Raad is wat moeilijker dan het lezen van een vonnis van een rechtbank. Dit komt o.a doordat de zaak bij de Hoge Raad wordt aangebracht als er al een procedure bij de lagere rechter is gevoerd. Ook oordeelt de Hoge Raad alleen over de juiste toepassing van het recht en de uitleg van het recht. Hij oordeelt niet over de feiten.

• Bij het lezen van een arrest van de Hoge Raad moet de volgende volgorde worden aangehouden:

1- Samenvatting:

• Begin met het lezen van de essentie of de samenvatting. Hierdoor wordt de eerste indruk verkregen over waar het arrest precies over gaat.

2- Het eigenlijke arrest van de Hoge Raad

• Lees het eigenlijke arrest van de Hoge Raad. Het eigenlijke arrest bestaat uit de hiervoor genoemde vier onderdelen. Begin met het geding in feitelijke instanties. Hierdoor krijgt men inzicht in de rol van de partijen in de verschillende procedures: eerste aanleg, hoger beroep en cassatie.

3- Conclusie van de P-G of A-G en de noot onder het arrest:

• Llees de conclusie en/of de noot om een beter begrip te krijgen van de uitspraak.

• De conclusie bestaat uit een overzicht van de zaak, de feiten en het procesverloop.

• Aan het einde van de conclusie staat het advies van de P-G of de A-G aan de Hoge Raad. Het advies van de P-G of de A-G luidt meestal: de conclusie strekt tot verwerping van het beroep of de conclusie strekt tot vernietiging van het bestreden arrest of de conclusie strekt tot vernietiging en verwijzing

Meer lezen

• Arresten & Jurisprudentie (NL)
• Arresten en jurisprudentie: uittreksels en studiehulp - WorldSupporter Start